Нұр-Сұлтан қаласының Активтер және мемлекеттік сатып алу басқармасының салықтық емес түсімдердің, сондай-ақ жергілікті бюджетке негізгі капиталды сатудан түсетін түсімдердің толықтығы мен уақтылылығын қамтамасыз ету тиімділігіне жүргізілген мемлекеттік аудиттің қорытындылары
2021 жылғы 24 желтоқсанда кезекті отырыста Нұр-Сұлтан қаласының активтер және Мемлекеттік сатып алу басқармасының салықтық емес түсімдердің, сондай-ақ жергілікті бюджетке негізгі капиталды сатудан түсетін түсімдердің толықтығы мен уақтылығын қамтамасыз ету тиімділігіне жүргізілген мемлекеттік аудиттің қорытындылары талқыланды.
Аудит барысында Активтер басқармасының негізгі капиталды сатудан түсетін түсімдер мен түсімдерді қамтамасыз етуге байланысты коммуналдық мүлікті басқару шеңберінде міндеттер мен функцияларды орындайтынын көрсетті, Активтер басқармасының тарапынан түсім түрлері бөлінісінде әкімдік қаулысымен бекітілген белгіленген жоспарлы көрсеткіштерінің орындалуы қамтамасыз етілді.
Сонымен қатар, бюджет түсімдерін қамтамасыз ету жөніндегі қызмет тиімсіз және белгілі бір бұзушылықтар мен кемшіліктермен жүзеге асырылатыны анықталды.
Мысалы, Активтер басқармасы коммуналдық меншіктегі жер учаскелері бойынша сервитут үшін төлемді қамтамасыз ету бойынша жұмыс жүргізбейді, ал әкімдіктің қаулысына сәйкес салықтық емес түсімдердің осы түрі Басқарамаға бекітілген, іс жүзінде бұл функцияларды Сәулет басқармасы атқарады. Бұл ретте активтерді басқару туралы ережеде бұл функция көзделмеген, яғни ереже әкімдіктің осы қаулысына сәйкес өзектендірілмеген.
Сонымен қатар, ішкі құжаттар: Активтерді басқару туралы ереже, Құрылымдық бөлімше туралы ереже, Лауазымдық нұсқаулықтар қолданыстағы заңнамаға сәйкес жаңартылмаған және бір-біріне сәйкес келмейді.
Активтерді басқару қызметін жоспарлау және ұйымдастыру тиісті деңгейде емес: қызметті регламенттейтін ішкі құжаттар әзірленбеген, лауазымды тұлғалардың функционалдық міндеттерін бөлу жүйесі тиімсіз құрылған, жергілікті бюджеттің кіріс бөлігіне түсетін түсімдердің уақтылылығын және барынша артуын қамтамасыз ету жөніндегі қызметті жоспарлау жүргізілмейді.
Түсімдердің көлемін болжау ағымдағы жылы (есепті кезеңде) олардың түсімдерін бағалауды есепке алмай, қолданыстағы әдістемені бұза отырып жүзеге асырылады, сондай-ақ түсімдердің жекелеген түрлері бойынша тиісті есептер жоқ. Бұл жағдайда болжамды мәндерді бастапқы жоспарлаудың жеткілікті дәлдігі қамтамасыз етілмейді немесе мүлдем жүзеге асырылмайды, бұл бюджеттің толық және уақтылы орындалуына әсер етеді.
Іс жүзінде түсімдердің пессимистік жоспарларын бекіту, оларды нақты түсімдер бойынша одан әрі түзету жүзеге асырылады.
Активтерді басқарумен бақыланатын мемлекеттік кәсіпорындардың, жауапкершілігі шектеулі серіктестіктердің және акционерлік қоғамдардың таза кірісі мен дивидендтерінің бір бөлігінің нақты түсімдеріне мониторингті тиісті деңгейде жүзеге асырмайды, оларды аударудың толықтығы мен уақтылығы бақыланбайды. Қаржылық есептіліктердің және даму жоспарының орындалуы жөніндегі есептердің мемлекеттік тізілімінде бақыланатын ұйымдардың орналастыруының толықтығы мен анықтығы бақыланбайды, сондай-ақ нәтижесінде даму жоспарының орындалуы ұйымдардың осы есептіліктерді орналастырмау фактілеріне не анық емес есептіліктерді орналастыруына жол беріледі, бұл түсімдердің толықтығы мен уақтылығын қамтамасыз ету жөнінде шаралар қабылдау мүмкіндігін төмендетеді.
Нәтижесінде жалпы сомасы 97 576,6 мың теңгеге (201402 БСК шеңберінде) жарғылық капиталдағы мемлекетке тиесілі қатысу үлесіне 3 жауапкершілігі шектеулі серіктестіктің таза пайдасының бір бөлігін уақтылы және толық аудару қамтамасыз етілмеген, оның ішінде 2019 жылы-394 мың теңге, 2021 жылы – 97 182,6 мың теңге, сондай – ақ 19 мемлекеттік кәсіпорынмен (201102 БСК шеңберінде) 62 мың теңге сомаға таза пайданың бір бөлігін төлеудің толықтығы мен уақтылығы қамтамасыз етілмеген 943,5 мың теңге, оның ішінде 2019 жылы-10 818 мың теңге, 2020 жылы – 33 817,5 мың теңге, 2021 жылы – 18 308 мың теңге.
Бұл ретте 29 мемлекеттік коммуналдық кәсіпорындар таза табыстың бір бөлігін аудару мерзімдері бұзылған және 15 903,3 мың теңге сомасында өсімпұл есептеу және аудару қамтамасыз етілмеген, оның ішінде 2019 жылы – 103 мың теңге, 2020 жылы – 13 642,6 мың теңге, 2021 жылы – 2 157,7 мың теңге.
Сонымен қатар, коммуналдық меншік ұйымдарының басқару органдары Нұр-Сұлтан қаласы әкімдігінің қаулыларын бұза отырып, квазимемлекеттік сектордың жекелеген субъектілеріне таза пайда мен дивидендтердің бір бөлігін төлемеу туралы шешім қабылдады, нәтижесінде жергілікті бюджеттің алынбаған пайдасы 2 397 758,6 мың теңгені (оның ішінде 2019 жылы - 256 504,0 мың теңге, 2020 жылы - 528 036,0 мың теңге және 2021 жылы - 1 613 218,6 мың теңге) құрады.
Сондай-ақ Активтер басқармасы қаланың коммуналдық меншігіндегі мүлікті жалға беруден түсетін нақты түсімдерге мониторингті тиісті деңгейде жүзеге асырмайды, оларды аударудың толықтығы мен уақтылығы бақыланбайды, шарттарды бұзу немесе мерзімі аяқталған кезде объектіні қабылдау-тапсыру актілері бекітілгеннен кейін мәліметтер веб-порталға енгізілмейді. Бұл ретте жалға берілетін үй-жайлардың теңгерім ұстаушылары жалға алушылар алып отырған үй-жайлар алаңдарының сақталуын әрдайым бақыламайды.
Нәтижесінде жалпы сомасы 5 436,9 мың теңгеге 7 шарт бойынша жалға алушылардан жалдау төлемдерін және жалпы сомасы 2 075,0 мың теңгеге
10 шарт бойынша өсімпұлды өндіріп алу жбойынша жұмыс жүргізу қамтамасыз етілмеген, сондай-ақ 2 шарт бойынша нақты алып жатқан алаңның шарт талаптарында көзделген алаңнан артуына жол берілген.
Жалпы аудит нәтижелері бойынша жалпы сомасы 184 430,5 мың теңгеге қаржылық бұзушылықтар анықталды, оның ішінде бюджет кірісіне түсуге тиіс 184 430,5 мың теңге, оның ішінде аудит барысында бюджет кірісіне 175 880,3 мың теңге өтелді, ықтимал шығындар мен жіберіп алған пайда сомасы 2 397 758,6 мың теңгені құрады, 33 рәсімдік бұзушылықтар мен 12 кемшіліктер анықталды .
Тексеру комиссиясы әкімшілік жауапкершілікке тарту үшін уәкілетті органдарға 24 факті бойынша материалдар жолдады.
Анықталған бұзушылықтар мен кемшіліктерді жою мақсатында Тексеру комиссиясы әзірленген тапсырмалар мен ұсынымдар жолданды.